Đằng sau bức tranh thêu tay ở sảnh đón nguyên thủ dự APEC

Phải đến các ngày cuối tháng 10, phòng Quốc Khách của nhà ga VIP thuộc sân bay quốc tế Đà Nẵng mới hoàn thiện khâu cuối cùng, sẵn sàng cho việc tiếp đón hàng loạt nguyên thủ trong khoảng những nước đến dự Tuần lễ cấp cao APEC.

Nằm giữa căn phòng tông vàng – trắng là một bức tranh thêu tay có tên “Quê hương thanh bình” dài 4 m và cao 2,5 m. Bức tranh sở hữu đầy đủ hình ảnh đặc trưng của làng quê Việt Nam như cây đa, mẫu sông, bến nước, con đò, các mái nhà thấp thoáng sau rặng tre, hàng dừa, mô tả 1 miền quê êm ả. Tuy nhiên, bức tranh còn gợi hoài niệm về một Đà Nẵng xưa, sông Hàn có những ngôi nhà nhỏ ven sông.

đảm trách xây dựng nhà ga VIP này là Tổng doanh nghiệp xây dựng dự án hàng không (ACC). Trong ngoại hình phòng Quốc Khách, ACC cần một bức tranh trang trí khổ to để nâng cao thêm phần trọng thể. Sau lúc bàn bạc phổ quát phương án, ban lãnh đạo doanh nghiệp quyết định tiêu dùng tranh thêu tay Huế để tạo điểm thu hút. Quyết định được chốt và đặt hàng thêu tranh chuyển ra Huế vào hồi đầu tháng 9.

“Tác phẩm Quê hương thái hoà được chọn để thay lời muốn nhắc tới bạn bè quốc tế rằng Việt Nam là một điểm đến an toàn, thái hoà. Dù Việt Nam trên đà hội nhập để lớn mạnh cộng 5 châu nhưng vẫn luôn lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, lấy nguyên do làm cho gốc rễ”, ông Nguyễn Trí Đạt – Giám đốc doanh nghiệp Tranh Thêu Tay Huế (Havina), doanh nghiệp thêu bức tranh cho biết.

Ngay trong tháng 9, bức tranh được những nghệ nhân Huế lên ý tưởng nội dung, bố cục và thực hành gấp rút. Tổng cùng có 30 nghệ nhân làm cho việc liên tục trong 40 đêm ngày để hoàn tất tác phẩm. Hồ hết bức tranh đều được thêu bằng tay. Mỗi nghệ nhân chỉ với cây kim nhỏ đã chăm chút chọn chỉ để pha màu cho từng chi tiết. Tới hôm 26/10, bức tranh mới được hoàn thiện, đóng khuông và bàn ủy quyền phòng Quốc Khách của phi trường.

Khẳng định sở hữu giá trị rất cao nhưng ông Đạt khước từ tiết lộ giá cụ thể vì đã sở hữu thỏa thuận mang khách hàng. Không những thế, ông cho biết, tác phẩm là vô giá về ý thức của đội ngũ nghệ nhân, những người đang cố gắng giữ nghề.

Sau trăm năm vàng son nhờ dùng cho phân khúc vua chúa, quý tộc và quan lại, ông Đạt cho hay nghề thêu truyền thống Huế hiện đối mặt mang quá đa dạng yếu tố bất lợi mà nhân tình nghề phần đông đang bất lực không có hướng đi.

“Những thợ thêu lớn tuổi, dày kinh nghiệm và tâm huyết thì nay mắt đã mờ không thể thêu nữa, hoặc cũng gần nghỉ. Con cháu họ không người nào học nghề vì tiền lương, tiền công thợ rất phải chăng, ko đủ để lo cho cuộc sống. Ngừng thi côngĐây là chưa đề cập đầu ra cho tranh thêu không có, hết sức bấp bênh", ông Đạt trầm tư.

Bình quân lương ngày kỹ thuật nhân thêu ở Huế hiện khá phải chăng, chỉ vài chục nghìn đồng. Mỗi tháng, lương thợ thêu, ngay cả thợ chuyên nghiệp lâu năm ở phổ biến cơ sở chưa tới 5 triệu đồng. Tại nơi thực hành bức “Quê hương thanh bình”, lương thợ thêu có phần tương đối hơn, trên mức 5 triệu đồng kèm bảo hiểm y tế và ăn trưa. Tuy nhiên, thu nhập này cũng chẳng thể gọi là cao trong bối cảnh ăn tiêu càng ngày càng đắt đỏ.

Về đầu ra, ông Đạt cho biết người thưởng thức tranh thêu tay truyền thống ngày càng ít, một phần vì lối sống công nghiệp ton tả, làm con người luôn trong hiện trạng gấp gáp, hấp tấp. Không những thế, các lái buôn đơn giản lúc với tranh thêu tay truyền thống Huế đi bán thì đều nâng giá lên cao một phương pháp vô lý. Phổ thông người thương tranh thêu tay truyền thống đích thực vì vậy lại không có cơ hội tậu sản phẩm.“Nhiều thợ thêu đã bỏ nghề để đi làm cho người lao động hay tìm 1 công việc khác với thu nhập đều, cao hơn. Giờ càng ngày càng ít, thậm chí là không có người học nghề thêu truyền thống nữa”, chị Như Ý – 1 trong những người chứng kiến xuyên suốt 40 ngày thành hình của bức tranh kể.

Bản thân cơ sở vật chất của ông Đạt cũng ko thành công ở Huế. Khách du hý không mang nhu cầu mua tranh to, trị giá cao. Họ cũng ko rõ phương pháp phân biệt tranh thêu máy và thêu tay nên e ngại. Ông phải vào tận TP HCM để mở showroom vì nơi đây thị phần lớn hơn, phổ thông người mua với khả năng mua sắm hơn.

“Những sản phẩm tranh thêu tay truyền thống Huế nhắc riêng và những sản phẩm khác liên quan tới thêu tay truyền thống Huế đại quát sở hữu thể kiêu hãnh là cuốn hút nhất trên thế giới nhưng vì sao lại để mai một? Chẳng lẽ chúng ta ko khiến gì và phó mặc nó?”, ông đề cập về lý do mình và 50 nghệ nhân của cơ sở vật chất vẫn đang cần mẫn bám nghề.